بیماری سلیاک از شیوع بالا تا علایم ، تشخیص و درمان

سایت دلیا ؛ دکتر رضا غلامرضائی»صفحه اصلی»علوم پزشکی»بیماری های شایع»بیماری سلیاک از شیوع بالا تا علایم ، تشخیص و درمان

از آنجایی که بنده در کنار استاد خودم در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان روی بیماری سلیاک و ارتباط آنتی بادی با پاتولوژی و تظاهرات بالینی در این بیماری کار میکنم امروز در نظر دارم مطالبی کاملا رفرنس بیس برای شما در این پست بیان کنم.

بیماری سلیاک (تصویر) — شیوع بیماری در مناطق مختلف جهان متفاوت اما به طور میانگین 0.7% با توجه به مطالعات انجام شده است .

تعریف :

بیماری سلیاک یک انتروپاتی اتوایمیون (التهاب روده خودایمیون) است که متعاقب مصرف گلوتن موجود در جو گندم و چاودار رخ میدهد. بد نیست بدانید شیوع جهانی بیماری بر اساس آخرین مطالعات انجام شده 0/7% است و این میزان در ایران در مناطق مختلف متفاوت بوده و طبق تجربه استاد بنده از جنوب به شمال و همچنین از شرق به غرب ایران میزان شیوع بیماری افزایش پیدا میکند (به گونه ای که در مناطق غربی شمال غربی بین 1 تا 2 درصد شیوع دارد) اما طبق مطالعات بالینی انجام شده در ایران شیوع بیماری بر اساس آزمایشات آنتی بادی 0.83% و بر اساس نتایج اندوسکوپی و هیستولوژی 0.79% است.

تظاهرات بالینی :

بیماری سلیاک از Asymptomatic (بی علامتی) تا طیفی از علایم بالینی GI و Extra GI (گوارشی و خارج گوارشی) ایجاد میکند. شایعترین علایم در مطالعات مختلف شامل ضعف و خستگی ، درد شکم ، نفخ شکم ، اسهال و اضطراب و آنمی (کم خونی) بوده است. شیوع علایم سایکوتیک از جمله اضطراب در مطالعه ما 70.2% در مطالعه چند مرکزی دیگر که در ایران انجام شده است 70% بوده است که درصد قابل توجه و بالایی محسوب میشود (هر چند تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار میگیرد). افسردگی در مطالعه ما در حدود 34% بیماران دیده شده است.

به طور کلی علایم از جمله اسهال ، استئاتوره و کاهش وزن (منطبق بر سوجذب) جزو علایم تیپیکال و سایر علایم از جمله درد شکم بدون علت یبوست نفخ علایم خارج روده ای از جمله علایم پوستی (مثل درماتیت هرپتیفرم)، نورولوژیک ، اختلالات اندوکرین از جمله اختلالات تیروئید، افزایش انزیم های کبدی و… علایم آتیپیکال بیماری هستند. در مطالعه ای در شهر اصفهان دیده شده در بین بیماران که علایم تیپیکال بیماری را داشته اند شیوع بیماری به طور قابل توجهی بالاتر ومعادل 5.9% بوده است.

علایم بالینی (تصویر) — اختلالات مینای دندان، درد مفاصل و استخوان بدلیل اختلال جذب کلسیم و ویتامین D است.به طور کلی کاهش وزن یک علامت مهم در اثر سوجذب است. بهتر است بدانید بزرگسالان بیشتر زمان تشخیص علایم آتیپیک بیماری را دارند.

تشخیص :

اصولا تشخیص بیماری با توجه به علایم بیمار و انجام آزمایشات سرولوژیک و اندوسکوپی و هیستوپاتولوژی انجام میشود. بهترین تست سرولوژیک که پزشکان متخصص داخلی و فوق تخصص گوارش برای تشخیص استفاده میکنند Anti t-TG Ab است (معمولا حد نرمال بر حسب کیت شرکت سازنده زیر 18 واحد در نظر گرفته میشود). در اطفال بر اساس گایدلاین و دستورالعمل های ESPGHAN تست EMA هم درخواست میشود که در صورتیکه این تست مثبت باشد و Anti t-TG بیش از 10 برابر میزان نرمال باشد و شک بالینی وجود داشته باشد میتوان از انجام بیوپسی اندوسکوپیک اجتناب کرد (که یک روش invavsive و expensive است) (البته تست EMA بر پایه ایمونوفلورسانس است و به مهارت اپراتور وابستگی زیادی دارد) اما در بزرگسالان همچنان ادغام تست های سرولوژیک با تست های هیستوپاتولوژیک توصیه میشود و برای تشخیص قطعی ضروری است.

در صورتیکه شما علایم فوق الذکر را بصورت مزمن دارید و به خصوص سابقه سلیاک در اعضای درجه یک و یا دو دارید حتما با پزشک خود مشورت نمائید تا بررسی های بیشتری انجام شود.

درمان :

امروزه درمان قطعی و برطرف کننده فیزیوپاتولوژی برای سلیاک وجود ندارد و تنها روش درمای رژیم فاقد گلوتن است (Gluten Free Diet یا GFD) که رعایت منظم این رژیم باعث بهبودی علایم و نرمال شدن آزمایشات سرولوژیک و هیستوپاتولوژیک میشود که باید زیر نظر پزشک متخصص و یا فوق تخصص باشد.

شما در صورتیکه سوالی دارید میتوانید زیر همین پست کامنت کنید و پاسخ در سریعترین زمان ممکن دریافت نمائید.

تهیه و تولید محتوا در سایت دلیا || www.dlea.ir

استفاده از مطالب سایت که بر چسب تولید محتوای سایت دارند بدون ذکر منبع و لینک به صفحه اصلی مطلب جایز نیست.