توسط 
آپاندیس یک زائده انتهای سکوم است که دارای لنف نود های متعددی است و هر گونه انسداد آن به هر علتی از جمله لنفادنوپاتی ، جسم خارجی یا مدفوع میتواند باعث ادم و التهاب آن شود که در نهایت با اختلال خونرسانی آن مستعد پارگی و عوارض وخیم متعاقب آن یعنی پریتونیت میشود.
علایم بالینی آپاندیسیت
علایم آپاندیسیت شامل :
- درد شکم
- حالت تهوع و استفراغ
- تب و لرز خفیف
- کاهش اشتها
پزشک بر اساس مجموع علایم بیمار + آزمایشات و همچنین اقدامات اضافه از جمله سونوگرافی تشخیص آپاندیسیت را میتواند بدهد.
بگذارید بیشتر درباره علایم صحبت کنیم.
درد شکم در اپاندیسیت ابتدا بصورت ناگهای و با شروع حاد در ناحیه پری اومبلیکال (اطراف ناف) است که بصورت یک درد مبهم احساس میشود. با پیشرفت بیمای و گسترش التهاب به پریتوئن جداری این درد به ناحیه RLQ (ربع تحتانی و راست شکم) منتقل میشود که در این حالت با لمس درد تشدید میشود. در صورت پیشرفت بیشتر آپاندیسیت و عدم جراحی در نهایت بدلیل ادم و التهاب و اختلال خونرسانی ممکن است پرفوریشن (پارگی) آپاندیس رخ دهد که در این حالت به طور ناگهان بیمار احساس بهبودی میکند و بیان میکند درد او بهبود یافته است اما این حالت موقتی است و خیلی سریع به دلیل انتشار عفونت داخل حفره شکمی دچار درد شکمی جنرالیزه + سفتی شکم + تندرنس و ریباند تندرس و علایم پریتونیت میشود که پیش آگهی مریض در این حالت ضعیف میشود.
از علایم دیگر در آپاندیسیت بی اشتهایی است به طوریکه بعضی رفرنس ها نبود بی اشتهایی را دلیلی قوی میدانند تا آپاندیسیت را R/O کنند اما در بالین و واقعیت به نظر میرسد اینگونه نباشد. علامت دیگر حالت تهوع و استفراغ است که در آپاندیسیت حتما باید بعد از درد شکم ایجاد شود و وجود آن قبل از درد شکم میتواند تشخیص های دیگری (از جمله GI Obstruction یا انسداد) را برای پزشک مطرح کند. بیماران ممکن است تب و لرز خفیفی (Low Grade) داشته باشند به طوریکه معمولا از 38.5 درجه فراتر نمیرود و اگر تب و لرز شدید باشد یا تشخیص بیماری دیگری است یا اینکه آپاندیسیت کمپلیکه (مثلا پریتونیت ، آبسه ، فلگمون) شده است.
تشخیص
همانطور که گفتیم تشخیص بر اساس علایم بالینی + آزمایشات + سونوگرافی و قضاوت پزشک داده میشود. معمولا آنچه که در آزمایشات بیمار میبینیم یک لکوسیتوز بالای 10 هزار + شیفت به چپ + CRP بالا است.
پزشک میتواند از معیارهای Alvarado جهت تشخیص استفاده کند. (به تصویر زیر توجه کنید)
معیارهای آلوارادو (Alvarado Score) شامل :
علایم :
- درد شکم مهاجر (از پری اومبلیکال به RLQ) : یک امتیاز
- بی اشتهایی (Anorexia) : یک امتیاز
- حالت تهوع با/بدون استفراغ : یک امتیاز
نشانه ها :
- تندرنس : یک امتیاز
- ریباند تندرنس : دو امتیاز
- تب >37.3 سانتی گراد : یک امتیاز
آزمایشگاهی :
- لکوسیتوز > 10000 : دو امتیاز
- شیف به چپ : یک امتیاز
همانطو که در تصویر مشاهده میکنید در صورت امتیاز 8 تا 10 باید بلافاصله جراحی آپاندکتومی انجام شود. در موارد امتیاز 5-7 احتمال آپاندیسیت وجود دارد که نیاز به ارزیابی بیشتر دارد و در موارد امتیاز 1-4 احتمال آپاندیسیت کمتر مطرح است که در این موارد اقدامات بعدی به قضاوت بالینی و تبحر پزشک بستگی دارد.
در نهایت در مواردیکه شک بالینی وجود دارد یا جهت تایید تشخیص میتوان از Imaging استفاده کرد که معمولا از سونوگرافی و گاها از سی تی اسکن (بیشتر در موارد کمپلیکه ) استفاده میشود. سونوگرافی حساسیت بالا و CT Scan اختصاصیت بیشتری دارند. بنابراین در مرحله اول ما از سونوگرافی استفاده میکنیم . باید به یاد داشته باشیم سونوگرافی رد کننده آپاندیسیت نیست مثلا در موارد پرفوریشن ممکن است نرمال گزارش شود یا در افراد چاق ممکن است مثبت گزارش شود. در ریپورت سونوگرافی در صورت non-compressible بودن آپاندیس ، قطر قدامی خلفی بیشتر از 6 میلی متر و تندرنس موضعی زیر پروب سونوگرافی میتوانند تایید کننده آپاندیسیت باشد. همچنین ممکن است مقداری مایع reactive اطراف اپاندیس داشته باشیم.
در صورت شک به کامپلیکیشن از جمله پریتونیت ، آبسه و فلگمون که بدنبال پرفوریشن آپاندیس ایجاد میشود میتوان از سی تی اسکن استفاد کرد.
تشخیص افتراقی :
یکی از مهمترین تشخیص های افتراقی برای آپاندیسیت ، آدنیت مزانتر است که در کودکان معمولا بدنبال سرماخوردگی یا گلودرد وایرال ایجاد میشود به گونه ای که غدد لنفاوی مزوی در پاسخ به بیماری ویروسی ملتهب میشوند و چون بیشتر در ناحیه ترمینال ایلئوم این غدد قرار دارند درد در ناحیه RLQ احساس میشود و در این موارد معمولا تب بالای 38.5 درجه ممکن است ایجاد شود (درحالیکه در اپاندیسیت تب خفیف داریم). بصورت کلی در این موارد نیازی به اقدام خاصی نیست و توصیه به استراحت و مصرف مایعات و در صورت نیاز مصرف تب بر میشود.
تشخیص های افتراقی صورت کلی شامل :
- آدنیت مزانتر : توضیح داده شد.
- میتل اشمرز : درد ناگهانی در میانه سیکل قاعدگی که بدلیل پاره شدن کیست های تخمدانی ایجاد میشود (درناحیه RLQ یا LLQ) اما تفاوت آن با آپاندیسیت در این است که علایم همراه و یا شیفت درد ندارد.
- سیستیت
- اندومتریوز
- رنال کولیک
- پیلونفریت
- دیورتیکول مکل
- UTI (عفونت ادراری)
درمان آپاندیسیت :
در صورت تشخیص آپاندیسیت تنها درمان جراحی آپاندکتومی است که باعث cure و بهبودی کامل میشود و معمولا عوارض جانبی خاصی ندارد. جراحی آپادکتومی به دو صورت جراحی باز شکمی یا جراحی لاپاراسکوپیک قابل انجام است که تصمیم گیری در این مورد به نظر پزشک جراح بستگی دارد.
در حالت عادی و در مواردیکه آپاندیسیت کامپلیکه نشده باشد آپاندکتومی لاپاراسکوپیک انجام میشود .
در صورتیکه سوالی دارید در همین صفحه کامنت بگذارید پاسخ داده میشود
تهیه و تولید محتوا در سایت دلیا || www.dlea.ir
